سکوتی که بوی تبعیض می‌دهد

سکوتی که بوی تبعیض می‌دهد

در جهانی که هر روزش با انفجار، خون، و آوارگی آغاز می‌شود، سکوت نهادهای بین‌المللی نه‌تنها کرکننده است، بلکه شرم‌آور است. نهادهایی چون سازمان ملل، یونیسف، دیده‌بان حقوق بشر و عفو بین‌الملل، ظاهراً وظیفه‌شان دفاع از کرامت انسان‌هاست؛ اما آیا این دفاع، گزینشی نشده است؟ 

آیا رنگ پوست، مذهب، یا موقعیت جغرافیایی، معیاری برای سنجش «حق انسان‌بودن» شده؟

وقتی جنگ در اوکراین آغاز شد، جهان به پا خاست. سیاستمداران لباس جنگی پوشیدند، رسانه‌ها شبانه‌روزی اشک ریختند، و نهادهای حقوق بشر بیانیه‌های آتشین صادر کردند.

اما همین جهان، در برابر جنایات آشکار علیه مردم فلسطین، یمن، سوریه و سودان یا حتی مهاجران افغان و آفریقایی و روهینگیا خاموش ماندە است. انگار قربانی اگر سفیدپوست نباشد، خونش بی‌ارزش‌تر است؛ انگار اگر نامش«فاطمه» یا «علی» باشد، صدایش خفه‌تر است.

یونیسف در گزارش جهانی سال ۲۰۲۲ خود، صراحتاً هشدار داده که کودکان در مناطق درگیری، از جمله فلسطین، یمن، سودان و سوریه، در معرض خطر جدی مرگ، آوارگی، سوء‌تغذیه، بردگی، و سربازگیری قرار دارند.

اما همین گزارش، در سطح رسانه‌های غرب بی‌صدا ماند؛ گویی فریاد کودکان گرسنه، بدون ترجمه‌ی انگلیسی شنیده نمی‌شود.

در همین حال، سازمان ملل در گزارش ۲۰۲۳ خود، با لحنی رسمی و محتاطانه از "نقض‌های جدی حقوق بشر در مناطق جنگی" سخن می‌گوید،  اما باز هم از محکومیت قاطع یا اقدامی مؤثر خبری نیست. آنجا که منافع سیاسی قدرت‌های جهانی در خطر باشد .  مثلاً اسرائیل یا عربستان سعودی ، سازمان‌های جهانی به ناگهان کور و کر می‌شوند. سکوتشان، نه‌فقط نشانهٔ بی‌تفاوتی، بلکه نشانهٔ رضایت، همدستی و تسلیم است.

دیده‌بان حقوق بشر در گزارش سال ۲۰۲۴ خود، به این تبعیض آشکار در پوشش رسانه‌ای پرداخته: کشته‌شدن یک کودک اوکراینی،«فاجعه جهانی» خوانده می‌شود، اما کشته‌شدن صدها کودک فلسطینی، صرفاً «درگیری محلی» یا بدتر، «واکنش امنیتی» نام می‌گیرد. این استاندارد دوگانه، نه‌فقط ناعادلانه، بلکه غیراخلاقی و ضدانسانی‌ست. ما در جهانی زندگی می‌کنیم که حقیقت قربانی سانسور است. دنیایی که نهادهای مدعی عدالت، از شجاعتِ گفتنِ حقیقت دربارهٔ قربانیان قهوه‌ای‌پوست، مسلمان یا فقیر، می‌هراسند. دنیایی که با بی‌شرمی، اشک برای یک قربانی سفیدپوست می‌ریزد، اما برای هزاران قربانی بی‌نام و نشان شرقی، نه‌فقط سکوت می‌کند، بلکه دیوار می‌کشد، اردوگاه می‌سازد، و ویزا نمی‌دهد.

ما باید بپرسیم:

آیا حقوق بشر، امتیازی ویژه برای اروپایی‌هاست؟

آیا سازمان‌های بین‌المللی، زبان درد شرقی را نمی‌فهمند؟

آیا کودک فلسطینی انسان نیست؟ آیا پناهجوی افغان، حق زنده‌ماندن ندارد؟

سکوت، در برابر جنایت، خود جنایت است. وقتی یونیسف هشدار می‌دهد، ولی جهان گوش نمی‌دهد؛ وقتی دیده‌بان حقوق بشر، گزارش تبعیض رسانه‌ای را منتشر می‌کند، اما رسانه‌ها همان مسیر تبعیض را ادامه می‌دهند؛ وقتی سازمان ملل، جنایات را ثبت می‌کند، اماعاملان همچنان در قدرت باقی می‌مانند، این یعنی سیستم جهانی، فاسد و نژادپرست  سده است.

جهان باید دوباره به یاد بیاورد که انسان، انسان است؛ نه شرقی و غربی، نه مسلمان و مسیحی، نه سیاه و سفید.

اگر حقوق بشر واقعاً "جهانی" است، پس باید از غزه تا خارطوم، از کابل تا یمن، از نسل‌کشی روهینگیا تا مهاجران آفریقایی و پناهجویان فلسطینی،صادقانه و بی‌ملاحظه دفاع کند.

و اگر نمی‌تواند، پس حق ندارد از واژهٔ "انسانیت" استفاده کند.