پناهنده های عراقی در سوریه – گویا روشن

 پناهندەهای عراقی در سوریە

طبق آمار سازمان ملل، حدود ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار عراقی بر اثر جنگ داخلی آواره شده‌اند و ۲ میلیون نفر از آنان کشور را ترک کرده وبه کشورهایی مانند لبنان، اردن و سوریه پناه برده‌اند. هم‌اکنون نزدیک ۸۰۰ هزار نفرشان در سوریه زندگی می‌کنند.

اجازهٔ کار و اقامت— نخستین شرط یک زندگی استاندارد و معاش پایدار— در سوریه فقط برای والدینِ کودکانِ در حال تحصیل، بیمارانِتحت معالجه و همراهانشان صادر می‌شود؛ سایر پناهندگان ناچارند به شکل غیرقانونی در کشور بمانند.

جنگ همواره زخم‌های جسمی و روحی به جا می‌گذارد، اما بی‌عدالتی سازمان ملل در سوریه، زخمی دیگر بر پیکر این مردم است. یکی ازکارمندان دفتر کمیساریای عالی پناهندگان در دوما (حومهٔ دمشق) می‌گوید:

«پناهندگان عراقی پس از ورود، به دفتر ما در دوما مراجعه می‌کنند. بیشتر آنان باید مدت‌ها برای مصاحبهٔ نخست منتظر بمانند؛مصاحبهٔ دوم گاهی از چند ماه تا چند سال طول می‌کشد و باعث مشکلات اقتصادی جدی می‌شود. بخش بزرگی از این جمعیت را زنانیتشکیل می‌دهند که همسرانشان ربوده یا کشته شده و با فرزندانشان از ترس جنگ گریخته‌اند.»

برخی از این زنان بی‌سرپرست— بی هیچ پشتیبانی— ناگزیر به تن‌فروشی روی می‌آورند؛ واقعیتی که بی‌اعتنایی سازمان ملل در آنسهم بزرگی دارد.

سازمان ملل تنها یک‌بار کمک نقدی می‌پردازد: ۵,۰۰۰ لیره سوریه (حدود ۱۱۰ دلار) به سرپرست خانواده و ۵۰۰ لیره (حدود ۱۰ دلار) بهازای هر عضو خانواده؛ آن هم صرفاً به‌عنوان کمک «فوق‌العاده».

طبق مقررات کمیساریای عالی پناهندگان، افراد تأییدشده باید کاملاً تحت پوشش قرار گیرند؛ اما واقعیت این است که آن‌ها— درستمانند تأییدنشده‌ها— از هیچ مزایای جدی برخوردار نیستند. بسته‌های غذایی بی‌کیفیتی که فقط هر دو ماه یک‌بار در کارتون کوچکیتحویل می‌شود و ۱۰۰ دلار نقدی که ماه‌ها بعد پرداخت می‌گردد، پاسخ‌گوی هزینه‌های بالای مسکن، خوراک و پوشاک در سوریه نیست.

حتی پناهندگان تأییدشده نیز برای رفتن به کشور ثالث نمی‌توانند مستقلاً به سفارتخانه‌ها مراجعه کنند و ناچارند سال‌ها چشم‌انتظارتصمیم سازمان ملل بمانند؛ انتظاری که اغلب به جدایی اعضای خانواده می‌انجامد. خانم س.م می‌گوید:

«قرار است من و دو فرزند کوچکم را به فنلاند بفرستند، ولی آیندهٔ دو پسر بزرگم هنوز نامشخص است.»

در نتیجه می‌توان گفت: هیچ حق مشخصی برای پناهندگان عراقی در نظر گرفته نشده و عملاً حضورشان به رسمیت شناخته نمی‌شود.